Νάνι το μωρό να κάνει... (?)

Πολλές γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, αναρωτιούνται αν το έμβρυο ακούει ή καταλαβαίνει όσα συμβαίνουν στην καθημερινότητά τους.


Απάντηση σε αυτό δεν μπορεί να δώσει κανείς με βεβαιότητα. Το σίγουρο είναι ότι το έμβρυο, ακούει το νανούρισμα που του τραγουδάει η μητέρα του, μέσα στην κοιλιά! Σε αυτό το συμπέρασμα τουλάχιστον, κατέληξαν οι Φινλανδοί επιστήμονες μετά από μελέτη.


Το έμβρυο όχι μόνο το ακούει, αλλά μπορεί να το θυμάται για αρκετό καιρό μετά τη γέννησή του! Στην έρευνα πήραν μέρος 24 γυναίκες που βρίσκονταν στους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης τους. Οι μισές από αυτές τραγουδούσαν στα αγέννητα μωρά τους πέντε μέρες την εβδομάδα, ενώ οι υπόλοιπες όχι. Όταν λοιπόν γέννησαν οι γυναίκες της πρώτης ομάδας, οι επιστήμονες διαπίστωσαν, ότι τα μωρά τους αντιδρούσαν πολύ πιο έντονα στο νανούρισμα και μάλιστα για αρκετούς μήνες, σε σχέση με τα μωρά των γυναικών της δεύτερης ομάδας.

Τι σημαίνει αυτό για τους ερευνητές; Ότι τα έμβρυα όχι μόνο ακούνε μελωδίες μέσα στην κοιλιά, αλλά τις θυμούνται για μήνες αφότου γεννηθούν! Αυτό μάλιστα μπορεί να βοηθήσει μετέπειτα στην ανάπτυξη ικανότητας ομιλίας του παιδιού.

Συμβουλή προς τους νέους γονείς: αν θέλετε το παιδί σας να μιλήσει γρήγορα και σωστά, να αποκτήσει ευκολία στην έκφραση και να γίνει πρώτος μαθητής, καλό είναι να αρχίσετε να του τραγουδάτε από την πρώτη κιόλας μέρα της γέννησής του.

Αυτό υποστηρίζει η Σάλι Γκόνταρντ Μπλάιθ, σύμβουλος νευροαναπτυξιακής εκπαίδευσης και διευθύντρια του Ινστιτούτου Νευροφυσιολογικής Ψυχολογίας της Βρετανίας στο καινούργιο βιβλίο της που πρόκειται να κυκλοφορήσει σύντομα.

Ακούγεται ίσως αυτονόητο _ είναι μια από τις παραδοσιακές «συνταγές» που θα σας δώσει οποιαδήποτε γιαγιά για να μεγαλώσετε ευτυχισμένα παιδιά _ όμως η κυρία Μπλάιθ έχει διαπιστώσει από την εμπειρία της ότι τα πράγματα τελικά δεν είναι ακριβώς έτσι.

Θεωρεί ότι οι σημερινοί γονείς κατά τη διάρκεια των πρώτων χρόνων της ζωής των παιδιών τους δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στην ανάγνωση, τη γραφή και την αριθμητική παραμελώντας το τραγούδι. Και όμως, όπως τονίζει, αυτή η μορφή επικοινωνίας είναι εκείνη που θα βοηθήσει το παιδί σε όλα τα παραπάνω «χτίζοντας» γερές βάσεις για τη σωστή νοητική και συναισθηματική ανάπτυξή του.

Νανουρίσματα και τραγουδάκια

«Το να τραγουδούν οι γονείς παραδοσιακά νανουρίσματα και παιδικά τραγουδάκια στα μωρά ήδη προτού μάθουν να μιλούν αποτελεί έναν ουσιώδη προπομπό για τη μετέπειτα εκπαιδευτική επιτυχία και τη συναισθηματική υγεία τους» γράφει.

«Το τραγούδι είναι ένας ειδικός τύπος λόγου. Τα νανουρίσματα και τα παιδικά τραγουδάκια κάθε πολιτισμού εμπεριέχουν την «υπογραφή» της μελωδίας και των τόνων μιας μητρικής γλώσσας, προετοιμάζοντας το αυτί, τη φωνή και τον εγκέφαλο του παιδιού για τη γλώσσα».

Στο βιβλίο, το οποίο έχει τον τίτλο «The Genius of Natural Childhood» και θα εκδοθεί από τις εκδόσεις Hawthorn, η ειδικός τονίζει ότι το άκουσμα ενός τραγουδιού «ζωντανά» από τη φωνή της μητέρας ή του πατέρα είναι εντελώς διαφορετικό από το ηχογραφημένο CD.

Υποστηρίζει ότι αρχικά ακούγοντας τον γονιό να τραγουδάει και στη συνέχεια τραγουδώντας μαζί του το παιδί χρησιμοποιεί και αναπτύσσει και τα δυο ημισφαίρια του εγκεφάλου του. «Οι εγκεφαλικές απεικονίσεις έχουν δείξει ότι η μουσική δεν ενεργοποιεί μεμονωμένα σημεία του εγκεφάλου αλλά μεγάλα τμήματα και στις δυο πλευρές του» υπογραμμίζει.

Άλλες έρευνες έχουν επίσης δείξει ότι η μουσική και ο ρυθμός αυξάνουν την ικανότητα της χωρικής αντίληψης των παιδιών, με αποτέλεσμα να ενισχύουν τις μαθηματικές και επιστημονικές ικανότητές τους.


Ο ύπνος του μωρού είναι ένα από τα πιο ευαίσθητα ζητήματα στη σχέση μας μαζί του. Οι διαθέσιμες μέθοδοι που θα αποκοιμίσουν -επιτέλους- το μωράκι μας ποικίλουν. Νανούρισμα, αγκαλιά και περπάτημα, πιπίλα, βόλτες με το καρότσι. Επιλέγουμε τη λύση που ανταποκρίνεται καλύτερα στις επιθυμίες του μωρού και τις δικές μας αντοχές.

1. Νανούρισμα για μωρά, το παραδοσιακόν. Λικνίζουμε το μωρό με απαλές κινήσεις τραγουδώντας του νανουρίσματα ή τραγούδια που μας αρέσουν αρκεί να έχουν απαλή μελωδία με απλούς και αισιόδοξους στίχους.

2. Περπατάμε αγκαλιά. Μερικές φορές αυτό που θέλει το μωρό είναι απλά να ξεχαστεί. Περπατώντας μέσα στο σπίτι παρατηρεί το περιβάλλον, κουράζεται και κοιμάται. Βοηθάει και αν κρατώντας το στην αγκαλιά συζητάμε χαμηλόφωνα με τον σύντροφό μας χωρίς να του δίνουμε σημασία.

3. Πιπίλα. Δεν είναι η καλύτερη συνήθεια γιατί «κολλάει» στα μωρά και μετά δεν την εγκαταλείπουν εύκολα, αλλά είναι γεγονός πως είναι αρκετά αποτελεσματικός τρόπος ως νανούρισμα για τα μωρά. Γι αυτό και στα αγγλικά τη λένε pacifier που σημαίνει «ειρηνοποιός». Φέρνει την ειρήνη στο σπίτι μας και βοηθά στο νανούρισμα του μωρού.

4. Φως και κίνηση. Το ενυδρείο ή κάποια λάμπα με χρώμα και φως (όπως η λάμπα λάβας) μπορεί να νανουρίσει το μωρό καθώς την κοιτάζει.

5. Μονότονη φασαρία. Ακούγεται απίστευτο ειδικά αν εμείς δεν μπορούμε να κοιμηθούμε όταν ακούγεται ο παραμικρός θόρυβος στο σπίτι και όμως μερικά μωρά νανουρίζονται από τους μονότονους θορύβους των ηλεκτρικών συσκευών όπως το πλυντήριο, το σεσουάρ, η ηλεκτρική σκούπα ή ο ήχος του νερού που τρέχει όπως πχ από το ντους ή τη βρύση.

6. Μια βόλτα με το καρότσι (το καλοκαίρι) ή με το αυτοκίνητο. Τα περισσότερα μωρά δεν αντέχουν να μείνουν ξύπνια περισσότερο από 20 λεπτά όταν τα μεταφέρουμε. Επιλέγουμε μια διαδρομή δεκάλεπτης διάρκειας (συν την επιστροφή) και την ακολουθούμε με συνοδηγό...το μωρό!

Καθιερώστε μια μικρή καθημερινή τελετουργία για τον ύπνο του μωρού σας τώρα, για να «καθαρίσετε» με τις τσιριμόνιες του στο κρεβάτι μετά...


Κάθε μέρα, εκεί ανάμεσα στις 6 το απόγευμα με 10 το βράδυ είναι, ίσως, οι χειρότερες σας ώρες. Γιατί; Γιατί περνάτε όλο το χρόνο σας προσπαθώντας απεγνωσμένα να ηρεμήσετε και να κοιμίσετε το μωράκι σας. Όλες οι νέες μαμάδες το έχουν βιώσει και ξέρουν τι λέμε. Υπάρχουν, όμως, τρόποι για να μάθει πότε έρχεται η ώρα του ύπνου...

Γύρω στους 2 μήνες της ζωής του, το μωρό είναι έτοιμο να πάρει τα πρώτα «μαθήματα ύπνου». Κάθε βράδυ, την ίδια ώρα, θα κάνετε τις ίδιες κινήσεις, όπως το χαμήλωμα της φωνής και του ηλεκτρικού φωτός. Αυτόματα θα αρχίσει να συνδέει τέτοιες κινήσεις με τον ύπνο και μέχρι τους τρεις μήνες θα έχει μάθει την ώρα του!

Αυτές τις πρώτες λίγες εβδομάδες θα μάθετε και εσείς να αναγνωρίζετε τα σημάδια που δείχνουν ότι το μωρό κουράστηκε και θέλει να κοιμηθεί. Όταν αντιλαμβάνεστε ότι νιώθει κούραση μπορείτε να κάνετε τις κινήσεις που δηλώνουν ότι είναι ώρα για ύπνο. Αρχικά, μπορεί τα αποτελέσματα να μην είναι τα αναμενόμενα. Για παράδειγμα, το βραδινό μπάνιο μπορεί να του προκαλεί εγρήγορση αντί να το χαλαρώνει.

Αν από νωρίς καθιερώσετε μια ρουτίνα ύπνου, πιθανότατα θα αντιμετωπίσετε λιγότερα προβλήματα και κατά τη νηπιακή περίοδο, καθώς το παιδάκι σας και τότε θα συνδέει το μπάνιο, μια ιστορία ή το χαμήλωμα του φωτός με την ώρα του ύπνου.

Στόχος είναι να επαναλαμβάνετε τη ρουτίνα κάθε βράδυ, ώστε να γίνει τρόπος ζωής για το παιδί σας. Προφανώς και θα υπάρξουν εξαιρέσεις από τον κανόνα, όπως η περίοδος των διακοπών ή μια βραδινή έξοδος. Παρ’ όλα αυτά, αν διατηρείτε τη ρουτίνα ακόμη κι όταν δεν κοιμίζετε το παιδί στο σπίτι, θα είναι ευκολότερο να κοιμηθεί.

Μια κανονισμένη ρουτίνα ύπνου θα διευκολύνει τα πράγματα και για το σύντροφό σας, ώστε να περνάει χρόνο με το μωράκι σας, πράγμα ιδιαιτέρως σημαντικό αν θηλάζετε. Η ώρα του μπάνιου και του παραμυθιού πριν κοιμηθεί είναι σπουδαίες ευκαιρίες για να δεθούν ο πατέρας με το παιδί. Δίνοντάς τους κάποιες ιδιαίτερες στιγμές μαζί θα επιτρέψετε στον εαυτό σας ένα μικρό διάλειμμα χαλάρωσης που τόσο χρειάζεστε.

Κάποιοι γονείς ξεκινούν τη ρουτίνα του ύπνου παίζοντας με το παιδί μέχρι να το κουράσουν. Παρόλο που καλό είναι για αρχή, πρέπει να περάσετε ώρα με το παιδί και στο υπνοδωμάτιο πριν πέσει για ύπνο. Διαβάστε του ένα παραμύθι, τραγουδήστε ένα νανούρισμα ή παίξτε ένα ήσυχο παιχνίδι. Ό,τι κι αν κάνετε, ο απώτερος σκοπός είναι να συνδυάσει το παιδί την ιδέα του υπνοδωματίου με την ευχαρίστηση και την ικανοποίηση κι όχι με ένα μέρος που το αφήνουν μόνο του στο τέλος της ημέρας.



Δραστηριότητες που «αποκοιμίζουν»...

Μπορείτε να εντάξετε στη ρουτίνα του ύπνου μια σειρά από δραστηριότητες. Σίγουρα θα βρείτε μόνες σας τις δραστηριότητες που ταιριάζουν στη δική σας περίπτωση. Στο μεταξύ, σας προτείνουμε κάποιες ιδέες.



Ας παίξουμε!

Το διάστημα μεταξύ βραδινού και ύπνου είναι καλή ώρα για παιχνίδι. Το παιδί μπορεί να ενθουσιαστεί για κανένα μισάωρο και να παίξει με έντονο ρυθμό κι έτσι να κουραστεί και να πέσει για ύπνο.



Ένα ζεστό μπανάκι

Μετά το παιχνίδι, μάλλον δε θα θέλει να πάει κατευθείαν για ύπνο. Ένα μπανάκι θα το χαλαρώσει. Δεν είναι απαραίτητο να κάνετε μπάνιο στο παιδί καθημερινά, ωστόσο είναι κάτι που μπορείτε να συμπεριλάβετε στην καθημερινή ρουτίνα, καθώς το βοηθάει να χαλαρώσει.



Ένα «μασαζάκι»

Μετά απ’ όλο αυτό παιχνίδι, το μωράκι σας μπορεί να έχει υπερένταση. Δοκιμάστε ένα χαλαρωτικό μασάζ με απαλές κινήσεις στην πλάτη και στην περιοχή της κοιλιάς. Η ήρεμη ατμόσφαιρα θα το βοηθήσει να χαλαρώσει και η ανακουφιστική αίσθηση του αγγίγματός σας θα του προσφέρει ασφάλεια και θα το κάνει να νυστάξει.



Προπάντων ηρεμία

Παρόλο που το μωράκι σας τουλάχιστον για τους πρώτους έξι μήνες θα ξυπνάει για βραδινό τάισμα, μπορείτε από πολύ νωρίς να του δείξετε τη διαφορά μεταξύ ημέρας και νύχτας. Διατηρήστε ατμόσφαιρα ηρεμίας τη νύχτα, ώστε να αντιλαμβάνεται ότι είναι η ώρα για ύπνο, σε αντίθεση με τη μέρα που είναι η ώρα για δραστηριότητα. Μιλάτε χαμηλόφωνα, χρησιμοποιείτε πορτατίφ κι όχι δυνατά φώτα και προσπαθήστε να αποφύγετε κάθε τύπου ενοχλήσεις.



Κλασικά, νανούρισμα...

Όταν είναι έτοιμο για ύπνο, αφού το ξαπλώσετε στο κρεβατάκι του, διαβάστε του ένα παραμύθι ή τραγουδήστε του ένα νανούρισμα. Η οικειότητα και η απαλότητα της φωνής σας θα το κάνουν να νιώθει ασφάλεια και θα αποβάλλει το συναίσθημα ότι το αφήνουν μόνο του.



Μην ξεχνάτε τα αρκουδάκια

Πολλά μωράκια έχουν ένα αγαπημένο αντικείμενο, όπως μια κουβερτούλα ή ένα μαλακό παιχνίδι. Βάλτε το στην κούνια μαζί του πριν κοιμηθεί. Θα νιώσει μεγαλύτερη ασφάλεια, κυρίως δε αν φεύγετε απ’ το δωμάτιο πριν αποκοιμηθεί.



Πεινάω, μαμά!

Θα περάσει λίγος καιρός πριν κόψει το βραδινό τάισμα. Προσπαθήστε να το ταΐζετε στο ίδιο μέρος κάθε βράδυ. Το ιδανικό θα ήταν δίπλα στο μέρος που κοιμάται. Κάντε όσο το δυνατό λιγότερη φασαρία και μην το αφήσετε να αποκοιμηθεί την ώρα που τρώει, καθώς δε θέλετε να συνδέσει τον ύπνο με το φαγητό. Επιπλέον, σιγουρευτείτε ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα μετά το τάισμα. Ένα μωρό με κοιλόπονο δεν κοιμάται ποτέ.



Τελευταία λέξη

Το μωρό σας πιθανόν, αφού βγείτε από το δωμάτιο, να κάνει φασαρία για να σας τραβήξει την προσοχή. Μη βιαστείτε να επιστρέψετε. Θα μάθει σύντομα ότι ένα μέρος της ρουτίνας είναι να αποκοιμιέται αφού βγείτε από το δωμάτιο. Αν κλαίει, δείτε αν ηρεμεί μετά από λίγο. Αν συνεχίζει, μπορεί να σημαίνει ότι φοβάται και χρειάζεται ένα καθησυχαστικό χάδι. Αφήνετε ένα φωτάκι ανοιχτό για να μην είναι στο απόλυτο σκοτάδι.



Αλλάγες στο «τυπικό» καθώς μεγαλώνει

Η ρουτίνα που καθιερώνετε με το παιδί σας βοηθάει εξαρχής να μπούνε καλές βάσεις και για τη μετέπειτα περίοδο. Ωστόσο, καθώς το παιδί μεγαλώνει, μπορεί να χρειαστεί να γίνουν αλλαγές.



Νεογέννητα

Τις πρώτες εβδομάδες είναι αδύνατο να καθιερώσετε οποιαδήποτε ρουτίνα. Απλώς χαλαρώστε και αφήστε τα πράγματα να κυλήσουν καθώς ξυπνάει συνεχώς για τάισμα και χάδια.



1-3 μηνών

Μέχρι τους τρεις μήνες ένα είδος ρουτίνας θα έχει καθιερωθεί. Από τις οχτώ εβδομάδες μπορείτε να επισημαίνετε τη διαφορά μεταξύ ημέρας και νύχτας δημιουργώντας ήρεμη ατμόσφαιρα τη νύχτα.



3-6 μηνών

Το μωρό μπορεί να κλαίει περισσότερο όταν το αφήνετε στο κρεβατάκι του τη νύχτα. Αυτό συμβαίνει επειδή καταλαβαίνει ότι φεύγετε χωρίς να μπορεί να αντιληφθεί ότι θα επιστρέψετε και αγχώνεται εξαιτίας του αποχωρισμού. Αν αναστατώνεται όταν φεύγετε, να επιστρέφετε σε τακτά χρονικά διαστήματα για να βλέπει ότι είστε εκεί γύρω.



6-12 μηνών

Από τον έκτο μήνα περίπου τα περισσότερα μωρά μπορούν να κοιμηθούν ολόκληρη τη νύχτα. Από τον ένατο μήνα και μετά καταλαβαίνουν ότι η ώρα του ύπνου είναι μόνο για ύπνο! Κατά πάσα πιθανότητα θα έχει το δικό του δωμάτιο πια. Αν ξυπνάει τη νύχτα, σκεπάστε το και καθησυχάστε το, αλλά μην το σηκώνετε. Στόχος σας είναι να ξανακοιμηθεί από μόνο του.



12 μηνών+

Το ενός χρόνου παιδάκι σας θα είναι πολύ δραστήριο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Παρόλο που θα κοιμάται μέσα στη μέρα, το βράδυ θα είναι πολύ κουρασμένο και θα του αρέσει η ρουτίνα του ύπνου του, είτε είναι μπάνιο είτε παραμύθι ή ακόμα και κουβεντούλα μαζί σας.



Πηγή: www.mothersblog.gr

Γιαγιά Κατίνα, onmed.gr, Άννα Αλημαντήρη, παιδίατρος